Το βασικό μυστικό για την οδήγηση στην άμμο με ένα όχημα, είναι η διατήρηση της ταχύτητας του, με απαλές κινήσεις.

Μια και η τριβή = αντίσταση στην κίνηση, βρίσκεται στα υψηλότερα επίπεδα που μπορούμε να συναντήσουμε, κάθε προσπάθεια αύξησης της ταχύτητας είναι δύσκολη, αν όχι ακατόρθωτη και δεν θέλεις με τίποτα να χάσεις την ορμή σου – ίσως να μην καταφέρεις ποτέ να την αποκτήσεις ξανά!

Πιέσεις ελαστικών

Το πρώτο πράγμα που πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας, πριν από την οδήγηση στην άμμο, είναι να χαμηλώσουμε τις πιέσεις των ελαστικών.
Αυτό γίνεται ώστε να έχουμε καλύτερη πλεύση, αυξάνοντας το εμβαδόν επαφής των ελαστικών με την άμμο και έτσι να αυξήσουμε σημαντικά την έλξη.

Παράλληλα με αυτόν τον τρόπο, ελαττώνουμε την ζόρισμα στα μηχανικά μέρη του οχήματος και μειώνουμε στο ελάχιστο την αλλοίωση της διαδρομής.

Η βέλτιστη πίεση ελαστικών, εξαρτάται από το όχημα μας, τον τύπο των ελαστικών που φοράει και το έδαφος.
Η παρακάτω αναφερόμενη τεχνική είναι ένα καλό σημείο εκκίνησης στην αναζήτηση της βέλτιστης πίεσης και είναι καλό να τη δοκιμάσετε πριν αφήσετε για πρώτη φορά το σκληρό έδαφος.

Πριν προχωρήσετε στο ξεφούσκωμα, εξασφαλίστε ένα τρόπο ώστε να μπορείτε επαναφέρετε τα ελαστικά στην κανονική, για κίνηση στο δρόμο, πίεση.

Με την ελαττωμένη πίεση, το ελαστικό είναι πιο επιρρεπές στη φθορά / σκάσιμο, στα χτυπήματα στα πλαϊνά, ενώ μπορεί να βγει και από την ζάντα.

Όσο πιο χαμηλή η πίεση, τόσο περισσότερος ο κίνδυνος. Το κέρδος από την μειωμένη πίεση είναι τεράστιο και κάνει τη διαφορά μεταξύ, άσχημου κολλήματος και διάσχισης με ευκολία της διαδρομής.

Η «σωστή» πίεση, είναι ουσιαστικά η απόφαση μεταξύ του ορίου καλύτερης πλευστότητας σε σχέση με την αυξημένη πιθανότητα ζημιάς.

Πάντως πρέπει να προσπαθήσετε να μην κατεβαίνετε κάτω από τα 10psi γιατί είναι πολύ αυξημένες οι πιθανότητες να ξεζανταριστεί το ελαστικό ή / και να σχιστούν τα πλαϊνά.

Η ταχύτητα σε τέτοιες περιπτώσεις πρέπει να κρατηθεί όσο πιο χαμηλά είναι δυνατό. Για να ελαχιστοποιήσετε τις πιθανότητες καταστροφής των ελαστικών, είναι σημαντικό να χρησιμοποιήσετε τέτοιες πιέσεις μόνο σε μαλακή άμμο, χωρίς πέτρες, κλαδιά κ.α., ενώ με την πρώτη ευκαιρία θα πρέπει να αυξήσετε την πίεση!

Τα ελαστικά τύπου Mud Terrain, με τα μεγάλα τακούνια, δε βοηθούν στην άμμο, μια και την σκάβουν, με αποτέλεσμα να βυθίζονται περισσότερο. Καλύτερα θα αποδώσει ένα All Terrain, ελαστικό.

Στην Ελλάδα δεν έχουμε αμμώδεις εκτάσεις που να δικαιολογούν τη χρήση ειδικών ελαστικών άμμου.

Τεχνική οδήγησης

Όταν οδηγείτε στην άμμο, ο στόχος σας θα είναι να κινήστε στο σκληρότερο έδαφος που υπάρχει μπροστά σας. Αποφύγετε την χλωρίδα γιατί έτσι καταστρέφετε το περιβάλλον.

Θα πρέπει να αποφύγετε τις απότομες αλλαγές στην ταχύτητα σας, επιταχύνοντας ή επιβραδύνοντας.
Φρενάροντας στην άμμο, θα  δημιουργήσετε λοφάκια μπροστά από όλους τους τροχού σας, που όταν αργότερα θελήσετε να ξεκινήσετε θα…. τα βρείτε μπροστά σας!

Η γρήγορη επιτάχυνση, από την άλλη, θάβει τους τροχούς και τελικά καταλήγει σε μικρότερες ταχύτητες εκκίνησης.

Η εκκίνηση θα πρέπει να γίνεται όσο το δυνατό πιο απαλά, με τις αλλαγές στο κιβώτιο να έρχονται πιο «αργά» (υψηλότερες στροφές) από ότι συνήθως.

Μην ταλαιπωρείτε το δίσκο σας στην εκκίνηση, γιατί θα καταστραφεί και πιστέψτε με, αυτό είναι κάτι που δε θέλετε να συμβεί στην άμμο!

Η άμμος, απαιτεί περίσσια δύναμης, ώστε να καταφέρει να φέρει το όχημα σε ταχύτητα πλαναρίσματος πάνω από αυτή.
Πολύ ισχυρά οχήματα μπορούν να χρησιμοποιήσουν 4WD High, αλλά με τα Ελληνικά δεδομένα, (μικρότεροι κυβισμοί) το 4WD Low κυριαρχεί.

Φροντίστε πάντα να ξεκινάτε με τους τροχούς σε ευθεία, ώστε να μην επιβαρύνεται με αυξημένες τριβές την κατάσταση.

Για να σταματήσετε στην άμμο, πατήστε το συμπλέκτη και αφήστε το όχημα να έρθει μόνο του σε στάση.
Μην χρησιμοποιείτε ούτε το πεντάλ του φρένου, ούτε το φρένο του κινητήρα (σταμάτημα με ταχύτητα). Ο στόχος σας είναι να «χαλάσετε» το δυνατόν λιγότερο την άμμο και να σταματήσετε χωρίς να θάψετε το αυτοκίνητο.

Ταυτόχρονα θα επιδιώξετε –όσο αυτό είναι δυνατό- να σταματάτε σε κατηφορικό ή τουλάχιστον επίπεδο έδαφος, ώστε αργότερα να μπορέσετε να ξεκινήσετε ευκολότερα. Αποφύγετε τη στάση ή ακόμα και την επιβράδυνση, στην άμμο της βάσης των αμμόλοφων, με κάθε τρόπο.

Για να στρίψετε, σχεδιάστε την πορεία σας ώστε η καμπύλη σας, να είναι «ανοικτή» και να ελαχιστοποιήσετε τις πιθανότητες κολλήματος.

Έχετε στο μυαλό σας, ότι κατά τη διάρκεια του στριψίματος, οι μπροστινοί σας τροχοί, λειτουργούν σαν πηδάλιο και στρίβοντας πολύ απότομα θα έχει το ίδιο αποτέλεσμα με το απότομο φρενάρισμα, οι τροχοί θα προσπαθήσουν να «σταματήσουν» το όχημα, θα δημιουργηθούν βουναλάκια και ταυτόχρονα, η μετάδοση κάνοντας διαφορικό, θα βοηθήσει στο θάψιμό σας!

Αποφύγετε σημεία με μικρούς συνεχόμενους αμμόλοφους.
Συνήθως αποτελούνται από πολύ ψιλή άμμο και ταυτόχρονα ενδιάμεσα τους, δεν υπάρχει η απαραίτητη απόσταση για να αναπτύξετε ταχύτητα – μια σίγουρη συνταγή για καλά κολλήματα.

Ποτέ μην ανεβαίνετε αμμόλοφο αν δεν ξέρεται τι υπάρχει από πίσω!
Φροντίστε πρώτα να ελέγξτε με τα πόδια.

Απότομοι αμμόλοφοι, μπορούν να περαστούν, μόνο ίσια πάνω ή κάτω. Αν οδηγήσετε στο πλάι του αμμόλοφου, κατά μήκος, το κέντρο βάρους θα μεταφερθεί προς τους τροχούς στην κάτω πλευρά της πλαγιάς.

Αν το όχημα αρχίσει να γλιστρά, οι κάτω τροχοί, θα θαφτούν πιο βαθιά στην άμμο, αυξάνοντας δραματικά την γωνία και ταυτόχρονα θα σας φέρει πιο κοντά στην ανατροπή.

Αν οδηγείτε, ίσια κάτω σε ένα αμμόλοφο και το πίσω μέρος του οχήματος, αρχίσει να γλιστρά στο πλάι, είναι καλύτερο να επιταχύνετε και να προσπαθήσετε να ισιώσετε το όχημα.

Ποτέ μην χρησιμοποιείτε το φρένο, μια και μια τέτοια κίνηση, αυξάνει το βάρος στους μπροστινούς τροχούς, που θα θαφτούν στην άμμο, φρενάροντας, αυξάνοντας το γλίστρημα και σε οριακές συνθήκες θα οδηγήσουν στην ανατροπή.

Αν ανεβαίνοντας ένα αμμόλοφο, δεν καταφέρετε να φτάσετε στην κορυφή, αφήστε το όχημα να σταματήσει και κατεβείτε ίσια πίσω. Ποτέ μην προσπαθήσετε να κάνετε αναστροφή – το πιθανότερο είναι να οδηγηθείτε σε … ανατροπή!

Αποφύγετε με κάθε τρόπο, βρεμένη άμμο κοντά σε σημεία που εκβάλει ποτάμι στη θάλασσα. Είναι ένα από τα πιο επικίνδυνα σημεία όπου η άμμος πολλές φορές είναι «απύθμενη».

Με την επιστροφή σας σπίτι, ύστερα από μια επίσκεψη σε κάποια αμμουδερή παραλία, το πρώτο πράγμα που έχετε να κάνετε είναι να ξεπλύνετε το όχημα σας από το αλάτι.

Ξεκολλώντας από την άμμο

Αν κολλήσετε… ψυχραιμία.
Αντισταθείτε στην ενστικτώδη επιθυμία να  σανιδώσετε το γκάζι, μια και το μόνο που θα καταφέρετε είναι να θαφτείτε πιο βαθιά και να κάνετε τη διαδικασία ξεκολλήματος πιο δύσκολη.

Το κλειδί εδώ βρίσκεται στο να καταλάβετε όσο το δυνατό πιο γρήγορα ότι αρχίζετε να κολλάτε.
Όταν νιώσετε ότι κάποιος τροχός σκάβει την άμμο, σταματήστε αμέσως να πατάτε το γκάζι.

Βάλτε όπισθεν και προσπαθήστε απαλά να κάνετε πίσω, στα ίχνη σας. Όταν κάνετε αρκετά πίσω, προσπαθήστε να πάτε πάλι μπροστά με περισσότερο προσοχή, ώστε να μην ξανακολλήσετε.
Στις περισσότερες περιπτώσεις θα καταφέρετε να περάσετε.

Αν δεν μπορείτε να κάνετε πίσω, βγείτε από το όχημα και ελαττώστε ακόμα περισσότερο την πίεση στα ελαστικά σας, ένα καλό σημείο είναι τα 12psi.
Πριν προσπαθήσετε να κάνετε πίσω, βγάλτε άμμο από το πίσω μέρος των ελαστικών για να κάνουν την εκκίνηση σας πιο εύκολη.

Ρίξτε νερό στην άμμο να σκληρύνει (αν υπάρχει – ποτέ μη σπαταλάτε το νερό στην έρημο!), τοποθετήστε τα πατάκια του αυτοκινήτου πίσω από τους τροχούς (τα sand tracks κάνουν την ίδια δουλειά).
Κοιτάξτε μήπως το κάτω μέρος του σασί του οχήματος, ακουμπά πουθενά. Αν ναι, καθαρίστε το από την άμμο. Δοκιμάστε ξανά.

Αν είστε ακόμα κολλημένοι και τα ελαστικά σας είναι με την ελάχιστη δυνατή πίεση, θα χρειαστείτε τη βοήθεια ενός ακόμα οχήματος για να ξεκολλήσετε.
Ακόμα και τότε θα είναι πολύ δύσκολή εργασία και θα χρειαστεί να βοηθήσετε πριν ξεθάβοντας το όχημα.

Το κακό με την άμμο είναι ότι ακόμα και αν έχετε εργάτη, συνήθως δεν υπάρχει κάπου για να τον δέσετε. Μια λύση είναι να σκάψετε κάπου 20-25 μέτρα μακριά, σε βάθος τουλάχιστον 50 πόντων και να θάψετε τη ρεζέρβα σας – αφού έχετε δέσει το συρματόσχοινο του εργάτη πάνω της φυσικά!
Να είστε σίγουροι ότι θα… λιώσετε στη δουλειά.

Αν είστε μόνος σας, χωρίς άλλο όχημα να βοηθήσει, θα πρέπει να σηκώσετε το όχημα με γρύλο.

Αν έχετε επέμβει στις αναρτήσεις του οχήματος σας, τοποθετώντας ελατήρια / αμορτισέρ μεγαλύτερης διαδρομής, αυτή είναι μια περίπτωση που θα το μετανιώσετε!

Θα πρέπει να σηκώσετε το όχημα ψηλά, τόσο ώστε να έρθουν οι τροχοί στο επίπεδο της άμμου και να γεμίσετε με υπομονή όλες τις λακκούβες που έχουν δημιουργήθει..

Ο στόχος είναι να επαναφέρετε το όχημα στην σωστή θέση, όπου δεν θα ακουμπά κανένα σημείο του στην άμμο.

Φροντίστε να κάνετε τη δουλειά με υπομονή, σωστά, ώστε να ξεκολλήσετε από την πρώτη φορά

Συνοψίζοντας

•  Χαμηλώστε την πίεση των ελαστικών
•  Οδηγήστε απαλά, αλλάζοντας πιο ψηλά στην κλίμακα των στροφών τις ταχύτητες
•  Βεβαιωθείτε ότι οι τροχοί σας στοχεύουν την ευθεία όταν ξεκινάτε
•  Αποφύγετε την μαλακή άμμο, στη βάση των αμμόλοφων
•  Πάρτε όσο πιο ανοικτά μπορείτε τις στροφές
•  Αποφύγετε το φρενάρισμα, αφήστε το όχημα να το σταματήσει η τριβή με την άμμο
•  Προστατέψτε το δίσκο σας, χρησιμοποιήστε 4WD Low, αν το αυτοκίνητο σας δεν έχει αρκετή δύναμη
•  Μη σανιδώνετε το γκάζι, αν κολλήσετε
•  Αν κολλήσετε δοκιμάστε να κάνετε πίσω στα ίχνη σας
•  Αποφύγετε με κάθε τρόπο την βρεμένη άμμο στις εκβολές ποταμών και στη sebkha στην έρημο
•  Φροντίστε να κάνετε την προετοιμασία για το ξεκόλλημα με υπομονή, σωστά, ώστε να ξεκολλήσετε από την πρώτη φορά.
• Πάντα να καθαρίζετε το αυτοκίνητο σας, μετά από μια επίσκεψη στην παραλία